TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ BİRİNCİ DÖNEMİNİN ÖZELLİKLERİ (1860-1876)
* Birinci dönem temsilcileri Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Şemsettin Sami ve Ahmet Vefik Paşa'dır.
* “Sanat toplum içindir” görüşü benimsenmiştir ve bu doğrultuda eserler verilmiştir.
* Dilde sadeleşmeyi, ölçüde heceyi savundular; ama uygulamadılar. Divan şiirinin ölçü, biçim ve kalıplarını kullanmaya devam ettiler. Hece ile yazılan şiirler birkaç örnekten öteye gidemedi.
* Fransız edebiyatından etkilendiler.
* Divan edebiyatını eleştirdiler. Halk edebiyatını savundular; ama uygulamadılar.
* Şiirde estetik güzellik değil içerik ön plana çıkmıştır. Yani söyleyişe değil fikre önem verilmiştir.
* Edebiyatı fikirlerini aktarmak için bir araç olarak görürler.
* Önceki şiirimizde bulunmayan vatan, millet, hak, hukuk, hürriyet, eşitlik, meclis ve meşrutiyet gibi kavramları şiire taşımışlardır.
* Konular yoğun, etkili ve mücadeleci bir anlayış ve üslupla işlendi.
* Şiirde beyitin anlam bütünlüğü parçalandı; parça güzelliği anlayışı bırakıldı, bütün güzelliğine önem verildi.
* Eski nazım şekilleriyle yeni kavram ve duyguları işlemişlerdir.
* Tiyatro, roman, hikaye, makale ve eleştiri gibi yazı türleri bu dönemde ilk kez edebiyatımıza girmiştir.
* Noktalama işaretleri ilk defa bu dönemde kullanılmıştır.
* Sanatçılar, edebiyatın yanında devlet işleriyle, siyasetle de bilfiil ilgilenmişlerdir.